داستان دور دنیا در 80 روز رو یادتونه؟ همون داستان آقای فوگ انگلیسی که با رفقاش سر چرخیدن به دور دنیا در 80 روز شرطبندی میکنه و سر آخر علاوه بر 80 روز تجربه جهانگردی، برنده 20,000 پوند میشه. مطمئنم حتی اگه کتابش رو به نویسندگی ژولورن نخونده باشید یا فیلمش رو ندیده باشید، با دیدن کارتونی که تو زمان بچگی خیلیهامون پخش میشد رویای سفر به دور دنیا تو ذهنتون شکل گرفته.
رویایی که خیلی از ما به کل فراموشش کردیم، اما توی دنیا آدمهایی هستند که برای رسیدن به این رویا تلاش کردند. آدمهایی که دور دنیا رو با پای پیاده، دوچرخه، ماشین، موتور و با اهداف مختلف چرخیدن و کلی تجربه ناب به دست آوردند. توی این مطلب میخوام قصه یکی از اون افراد رو براتون تعریف کنم.
Jean Béliveau مردیه که دور دنیا رو با پای پیاده چرخید.
داری خالی میبندی؟ یعنی توی دریاها هم راه رفته پس؟
قبل اینکه بریم سراغ داستان ژان، بذارید همین اول جواب یکی از علامت سوالهای ذهنیتون رو بدم. وقتی میگن کسی دور دنیا رو با پای پیاده یا ماشین یا هر وسیلهای چرخیده، منظور این نیست که توی اقیانوسها شنا کرده، بلکه معنیش اینه که اون فرد روی خشکیهای زمین حرکت کرده و بخشهایی از مسیر که هیچ خشکی وجود نداره، مثل فاصله قاره آمریکا و آفریقا، از راه دریایی یا هوایی خودش رو به خشکی بعدی رسونده.

ژان قبل چرخیدن دور دنیا چه میکرده؟
ژان بیلیو که اصالتا کاناداییه توی شهر مونترال در حال گذراندن یه زندگی روتین بود و تلاش میکرده بیزینس کوچک خودش رو توسعه بده. اما حوالی سال 1998 بیزینس ژان به مشکل میخوره و کمکم ورشکست میشه. ژان با ورشکسته شدن بیزینسش و درگیر شدن با بحران میانسالی شروع به ورزش دویدن میکنه تا شاید اینجوری بتونه به سلامت روحش کمک کنه.
ایده جهانگردی با پای پیاده چطور شکل میگیره؟
بعد یک سال دویدن یه روزی که چشمانداز خوبی از مونترال داشته، پیش خودش فکر میکنه اگه همین مسیر رو ادامه بدم و تا نیویورک بدوم چی؟ یعنی تا مکزیک چقدر راهه؟ و همینجا ایده چرخیدن به دور کره زمین با پای پیاده تو ذهنش شکل میگیره. هیجانزده برمیگرده خونه، نقشه رو باز میکنه و شروع به رویا پردازی میکنه.
چطور ایدهاش رو با خانواده درمیون میذاره؟
بعد از شکل گرفتن ایده، انقدر تو ذهنش با خودش درگیر بوده و نمیدونسته که داره کار درستی میکنه یا نه که تا هشت ماه به هیچ کس چیزی نمیگه!
اما خب زمان سفرش نزدیک بوده و هر روز پریشونتر و مضطربتر از قبل میشده و میبینه چارهای نداره جز اینکه به همسرش یعنی “لوس” واقعیت رو بگه. پس وقتی حدود سه هفته به شروع سفرش باقی مونده بوده، یه روز صبح پا میشه صبحانه رو حاضر میکنه و هر چی توذهنشه رو میریزه رو دایره. “لوس” اولش پریشون میشه و فکر میکنه که ژان کلا داره ترکش میکنه! اما ژان قانعش میکنه که این سفر رویای زندگیشه و همچنان لوس رو دوست داره و میخواد که ارتباطش رو باهاش حفظ کنه.

شروع سفر
بالاخره ژان روز تولد 45 سالگیش یعنی هجدهم آگوست سال ۲۰۰۰ ساعت نه صبح لباس، کیسه خواب، چادر، کیف کمکهای اولیه و چند تا وسیله ضروری دیگه رو میذاره توی کالسکه سه چرخهش و از خونهش توی مونترال کانادا راه میافته تا دنیا رو پای پیاده با هدف صلح و آگاه کردن مردم دنیا در خصوص خشونتی که علیه کودکان وجود داره بچرخه.
مسیری که ژان برای پیادهروی دور زمین طی کرده
ژان سفرش رو از مونترال به سمت آمریکای جنوبی شروع میکنه و از اونجا پرواز میکنه به آفریقای جنوبی و پیاده حرکت میکنه تا اروپا و از اونجا از طریق ترکیه و ایران وارد خاورمیانه میشه و بعد مسیرش رو ادامه میده به سمت آسیای جنوب شرقی و بعد هم استرالیا و نیوزلند. ژان در نهایت بعد از طی ۷۵,۵۰۰ کیلومتر و پاره کردن ۵۴ تا کفش برمیگرده به شصت و چهارمین کشور یعنی کانادا و ۱.۵ کیلومتر اخر رو دست در دست زنش طی میکنه.

ژان توی این دوران خانوادش یا دوستاش رو میدیده؟
اراده ژان و اعتقادش به طی این مسیر واقعا عجیبه. این مرد انقدر مصمم بوده که تا دور زمین رو راه نرفته خونه برنگرده که حتی وقتی نوههاش به دنیا میان یا وقتی پدرش میمیره خونه برنمیگرده. توی این یازده سال، هر سال لوسی بهش سر میزده و چند روز رو با هم میگذروندن و ظاهرا انقدر خوش میگذشته که لوسی میگه انگار یازده تا ماه عسل رو تجربه کرده. بیخود نیست که میگن دوری و دوستی!

پسرش هم بهش سر میزد و بخشهایی از مسیر مثل تونس و اسکاتلند رو توی سالهای 2005 و 2006 کنار پدرش راه رفته.
ژان و پشیمونی؟
بله باورش سخته ولی حتی ژان هم که برای سفرش کلی انگیزه داشته گاهی پشیمون میشده. مثلا بعد سه ماه راه رفتن، یه شب سرد که هیچ جایی برای موندن نداشته پیش خودش میگفته نگاه کن آدمها الان راحت نشستند توی خونشون و تلویزیون تماشا میکنند، کافیه یه بلیت هواپیما بگیرم و برگردم به خونه خودم و کارم.
و این برگشتن به کار براش مثل تهدید عمل میکرده، با خودش میگفته نه من بالاخره یه چیزی برای یادگرفتن و لذت بردن پیدا کردم و حاضر نیستم برگردم به کار سابق و با همین تهدید “اگه راضی نیستی برگرد سر کار سابقت” خودش رو جمع و جور میکرده و ادامه میداده.
ژان سال 2012 توی TEDxWaterloo از تجربیات یازده سال پیادهرویش گفته که میتونید از اینجا ببینید.
اولین کسی که دنیا رو با پیاده چرخید کی بود؟
البته که ژان اولین کسی نبود که دور دنیا رو با پای پیاده چرخید. رکورددار این حرکت آقای Robert Garside انگلیسیه. رابرت که خودش رو The Runningman خطاب میکنه سال 1967 به دنیا اومده و طی سالهای 1997 تا 2003 به عنوان اولین نفر دور دنیا رو دویده و تونسته اسمش رو تو کتاب رکوردهای گینس ثبت کنه. به زودی داستان رابرت رو هم براتون مینویسم.

اگه رویای راه رفتن دور دنیا یا ایران یا شهر و روستاتون توی ذهنتون شکل گرفت، پیشنهاد میکنم تمرینهاتون رو با کوهنوردی شروع کنید. اینجا براتون نوشتم که چطور کوهنوری رو شروع کنید. البته که قبل اون باید ببینید که آدم سفر تنهایی هستید یا نه، برای اینکه بیشتر با حال و هوای سفر تنهایی آشنا بشید پیشنهاد میکنم اپیزودهای سفر تنهایی و سفر تنهایی و رابطه رو گوش بدید.