وقتی اسم سفر به سواحل جنوبی میاد لحظه‌شماری می‌کنم تا برسم به غذاهای دریایی لذیذ جزایر هرمزگان. از کباب ماهی تا میگوپلو. توی این مطلب می‌خوام در مورد تعدادی از غذاهای لذیذ جزایر هرمزگان بگم که حیفه تا جنوب برید و امتحانش نکنید. قبل اینکه بریم سراغ غذاها اینو بگم که توی این جزایر خیلی مرسومه که یهو ببینید در یه خونه‌ای بازه و مردم میرن توی خونه یا توی حیاط غذا می‌خورن. یعنی چی؟ یعنی مثلا دفعه اولی که رفتم هرمز همینجوری که تو کوچه پس کوچه‌های هرمز قدم می‌زدیم یه نوشته کوچک کنار در یه خونه دیدیم که نوشته بود رستوران خاله هاجر، در حیاط باز بود و ما هم داخل شدیم و دیدیم خبری از فضای رستوران نیست و رسما اومدیم خونه خاله. خلاصه که لیست غذاها رو پرسیدیم و دو تا غذا سفارش دادیم و بهمون گفت تو یک ساعتی که غذا حاضر بشه می‌تونیم توی خونه استراحت کنیم یا بریم بچرخیم و برگردیم. ما هم کوله‌ها رو گذاشتیم و رفتیم گشت و گذار و وقتی برگشتیم غدامون حاضر بود. خیلی تجربه عجیبیه چون انگار واقعا رفتی خونه خاله‌ت غذا می‌خوری! سفره‌ای که برای ما پهن شده بود یه گوشه هال خونه بود و دو متر اونورتر پسرخاله دمرو رو زمین دراز کشیده بود و مشق می‌نوشت و کارتن می‌دید، وسطاشم ترشی تموم شد پا شدم رفتم تو آشپزخونه از مامانِ خاله یه کاسه دیگه ترشی گرفتم. این قضیه خصوصا توی هرمز خیلی مرسومه، توی قشم اغلب خونه‌هایی که از مهمون‌ها هم پذیرایی می‌کنند تا حدودی شکل و شمایل رستوران بومی گرفتند و توی لارک هم چون گردشگری تازه راه افتاده بیشتر این مدلیه که از قبل باید غذا سفارش بدی و خیلی مرسوم نیست که وارد خونه‌هاشون بشی.
خلاصه که تو سفر به جزایر استان هرمزگان با شکمی گرسنه و روی باز برید به استقبال دنیای جدید غذاها و مفهوم جدید رستوران.
بخشی از این غذاها توی خیلی از شهرهای خط ساحلی جنوب به روش‌های مختلف سرو میشه و فقط مختص جزایر هرمزگان نیست.
قلیه ماهی/میگو
قلیه ماهی و قلیه میگو گل سرسبد غذاهای جنوبی‌اند، غذهای معروفی که توی هر شهر و روستایی به یه روش درست میشه. خورشتی که مخلوطیه از سبزی، ماهی، ادویه‌های مختلف و تمبر هندی. بله! تمبر هندی.
قلیه ماهی قشمی عموما سبز رنگه(رب نداره) و خرما هم در اون استفاده میشه و پیشنهاد می‌کنم همون روز اولی که رسیدید قشم، همون اولین وعده برید سراغ این غذا چون مطمینم تا آخر سفرتون مدام تجربه‌ش می‌کنید و سفرتون هر چند روز باشه بازم وقتی برگردید به شهر خودتون حسرتش رو می‌خورید.
هواری ماهی/میگو
ترکیب برنج،سبزی و ادویه‌های لذیذ جنوب با ماهی یا میگو هوش از سرتون می‌بره. من این غذا رو توی قشم و هرمز هم توی رستوران و هم توی خونه‌های محلی به دفعات تجربه کردم. جالب اینه که نشده دو بار این غذا رو با یه مزه تجربه کنم، از اون غذاهاست که هر کس دستور مخصوص خودش رو داره و هر دفعه بشقابم رو می‌بینم از عطر و شکلش سورپرایز می‌شم، یه بار سبزیش بیشتره یه بار عدس داره، یه بار رب داره و … خلاصه که به شدت به شعار هر “خونه، یک دستور غذایی هواری” پایبندند. اما اعتراف می‌کنم که خوشمزه‌ترینش رو توی روستای سهیلی قشم تجربه کردم.
پیشنهاد می‌کنم همون روز اول که دارید قلیه سفارش می‌دید (ترجیحا قلیه ماهی) همسفرتون رو هم مجبور کنید که هواری میگو سفارش بده تا هر دو تا غذای بهشتی رو با هم امتحان کنید.
پودینی
پودینی رو تو اکثر رستوران‌های قشم و هرمز می‌تونید به شکل‌های مختلف پیدا کنید، از ساندویچ‌های کوچک تو فست فودیا تا به صورت خوراک و کنار برنج توی رستوران‌ها. پودینی با گوشت کوسه توی قشم خیلی معروفه اما بعضی اوقات با گوشت سفره‌ماهی یا ماهی‌های مختلف دیگه درست میشه. شاخصه این غذا اینه که آب گوشت رو کاملا میگیرن و گوشت خشک شده رو ریش ریش می‌کنند و با ادویه و سبزی تفت میدن. من خیلی ساندویچ پودینی رو دوست دارم، اما یه کم طعم خاصی داره و ممکنه همه خوششون نیاد.
خلاصه که همون روز اول کنار قلیه میگو و هواری ماهی یک دونه پودینی کوسه هم سفارش بدید تا بتونید تصمیم بگیرید که جزو تیم پودینی خورائید یا تیمی که مدام میگه نه ممنون من همون غذاهای تکراری همیشگیم رو می‌خوام.
عنکاس
عنکاس یا ماهی مرکب بین اهالی جنوب خیلی محبوبه. عنکاس خشک شده غذاییه که بر خلاف اغلب غذاهای این جزایر که میشه به سرعت حاضر کرد، نیاز به زمان طولانی برای آماده شدن داره. معمولا عنکاس رو تکه تکه می‌کنند و ده روز رهاش می‌کنند تا با کمک آفتاب خشک بشه و بعد کبابش می‌کنند. توی هرمز توی دکه نزدیک اسکله می‌تونید ساندویچ عنکاس رو امتحان کنید.
میگو دوپیازه
اگه مثل من شیفته میگو هستید میگو دو پیازه یکی از بهترین غذاهاست. غذایی که وقتی دستور غذاشو نگاه می‌کنید به نظر خیلی مبتدی میاد و اگه امتحانش نکرده باشید نمی‌تونید باور کنید که ترکیب میگو و پیاز و رب تا این حد شگفت‌انگیز بشه. البته که بازم یادآوری می‌کنم که نباید از معجزه ادویه‌های جنوب غافل شد.
ماهی کبابی/سرخ کرده
ممکنه فکر کنید که ماهی کبابی و ماهی سرخ کرده رو که توی اکثر شهرها و خصوصا شهرهای ساحلی میشه تجربه کرد و همچین غذای خاصی نیست، که خوب باید بگم سخت در اشتباهید. چون نه ماهی که توی ساحل‌های مختلف پیدا میشه طعم و مزه‌شون مشابهه و نه ادویه‌هایی که بهش زده میشه و نه روش طبخش. بذارید براتون مثال بزنم، مثلا ماهی کبابی کنار دریاچه زریوار کردستان و ماهی کبابی قشم در ظاهر اسم جفتشون ماهی کبابی اما انگار از دو تا سیاره مختلف اومدند و هر کدوم به یه شکل عطر و طعم بهشت رو دارن. پس اصلا با این خیال که ماهی سرخ شده و کبابی رو همه جا میشه خورد خودتون رو گول نزنید و حتما روز دوم ماهی کبابی و سرخ شده رو بذارید توی اولویت.
همینجا بگم که از میگو کبابی/سرخ شده هم غافل نشید.
فلافل
من به شخصه می‌تونم وقتی جنوبم شبانه‌روز ماهی و میگو بخورم، اما این وسط‌ها حیفه از فلافل جنوب غافل بشم. هرمز که رسیدید، با همون کوله سراغ فلافلی بارسلون رو بگیرید و پیاده از اسکله راه بیافتید و برید پیش عمو طاهر و به مناسبت ورودتون به هرمز یه فلافل با سس تند بزنید.
نان توموشی
این نون تو جزایر هرمزگان نقش چیپس و پفک رو بازی می‌کنه.خصوصا توی هرمز خیلی مرسومه که زن‌ها یه ماهیتابه و یه سبد مواد اولیه گذاشتند دم در خونشون و نان توموشی درست می‌کنند. نون سبکی که خیلی نازکه و داخلش معمولا سس سوراغ یا مهیاوه می‌ریزن. سوراغ ترکیبیه از شیره ماهی و کمی خاک رنگی هرمز و مهیاوه هم ترکیبیه از شیره ماهی و سبزیجات معطر. از اونجایی که توی سس این نون‌ها شیره ماهی وجود داره، عطر و طعم نون با چیزی که ما از نون توقع داریم متفاوته و اگه آدم خوش غذایی نباشید ممکنه اولش توی ذوقتون بخوره، اما بهتون پبشنهاد می‌کنم این یه بار رو ریسک‌پذیر باشید چون بعید می‌دونم پشیمون بشید.
کلمبا(حلیم ماهی)
کلمبا از غذاهای قدیمیه قشمیه. ترکیبیه از گندم یا جو با ماهی پخته شده و سبزی و البته ادویه جنوبی. من تعریف این غدا رو از قشمی‌ها زیاد شنیدم اما متاسفانه توی رستوران‌ها ندیدمش. یه جورایی میشه گفت غذای سنتی قشمه که بیشتر قدیمیای قشم تو خونه‌هاشون درست می‌کنند.
ارده شیره و خرما
کنار غذاهای جنوبی معمولا خرما ارده سرو میشه، جدا از طعم لذیذش و اینکه بعد خوردن غذای سنگین، یه دسر شیرین خیلی می‌چسبه، داستان سرو خرما ارده اینه که چون طبع ماهی و میگو سرده با خوردن خرما و ارده شیره از مشکلات گوارشی جلوگیری میشه.
برای اینکه بیشتر با حال هوای جنوب و جزایرش آشنا بشید پیشنهاد می‌کنم اپیزود جزایر رنگارنگ رو گوش کنید.
