رادیو جولون- اپیزود بیست و پنجم - سفر در قرنطینه
توی اپیزود قبل بهتون گفتیم که سفر بر خیلی از دردهای بی‌درمان دواست. خب الان وقتشه که بگیم با کرونا نمیشه شوخی کرد، درنتیجه توی اپیزود بیست و پنجم رادیو جولون اول یه مرور کوتاه کردیم که این ویروس چیه و از کجا اومده. بعد رفتیم سراغ بهداشت در سفر و نکاتی که باید قبل و در هنگام هر سفری رعایت کنیم تا احتمال ابتلا به بیماری رو کاهش بدیم.
از اونجایی که این روزها در قرنطینه نسبی به سر می‌بریم، تصمیم گرفتیم در ادامه درباره مفهوم ناشناخته‌ای به نام staycation صحبت کنیم و ببینیم این جمله که “گردشگری از توی خونه شروع میشه” یعنی چی؟ و به این بهانه درباره راه‌کارهایی که میشه به واسطه اون‌ها اقامت در خونه رو لذت‌بخش‌تر کرد صحبت کردیم.
آدرس صفحه هشدارهای بهداشتی برای سفر به کشورهای مختلف: https://wwwnc.cdc.gov/travel
——————————————–
تهیه‌کنندگان: کیمیا خسروی و سالار موسوی
طراح پوستر: بابک قادری
——————————————–
برای حمایت از رادیو جولون می‌تونید به سایت حامی‌باش (hamibash.com) مراجعه کنید و از پادکست خودتون حمایت کنید.
متن اپیزود
اپیزود بیست و پنج – سفر در قرنطینه
سالار: این اپیزود رو تقدیم می‌کنیم به تمام پزشکان، پرستاران و کادر درمانی بیمارستان‌هایی که با کم‌ترین امکانات جون‌شون رو کف دست‌شون گرفتن و دارن واسه‌ی سلامت جامعه تلاش می‌کنند.
موسیقی
کیمیا: سلام
سالار: اینجا یه رادیو واسه جولون دادنه.
موسیقی
کیمیا: من کیمیا خسروی هستم و به همراه سالارموسوی اپیزود 25 رادیو جولون رو تقدیم‌تون می‌کنیم. توی هر اپیزود رادیو جولون در مورد یک مقصد یا یه موضوع مرتبط با سفر حرف می‌زنیم. توی 24 اپیزود قبلی از مقاصد داخلی و خارجی مختلفی مثل وین، تایلند، کرمان، خوزستان و کلی مقصد دیگه گفتیم. علاوه بر اون سراغ موضوعاتی مثل سفر تنهایی، سفر اصولی و ارزان و مهمان‌نوازی هم رفتیم.
سالار: امروز ششم اسفند ماه نود و هشته که داریم این اپیزود رو ضبط می‌کنیم. راستش طی چند ماه گذشته هر بار که می‌خوایم در رابطه با سفر به یک مقصد مشخص حرف بزنیم یه اتفاق جدید باعث میشه که کلا مسیرمون عوض شه. اتفاقات آبان تا دی ماه باعث شد که تو اپیزود قبلی از موضوعی به اسم سفرتراپی صحبت کنیم و سفر رو به عنوان گزینه‌ای واسه کاهش غم و بالا بردن کیفیت زندگی معرفی کردیم. اما از اونجایی که در کشور غیر‌منتظره‌ها زندگی می‌کنیم به خاطر مشکلات ناشی از ویروس کرونا تو این اپیزود قراره بگیم فعلا اگر حال‌تون هم بده یا نیاز به تفریح دارید یا هر موضوعی که مجبورتون می‌کنه که سفر کنید، دست نگه دارید.
کیمیا: توی این اپیزود قراره از بهداشت توی سفر بگیم و طبیعیه که تمرکزمون بیشتر روی اقدامات پیش‌گیرانه برای جلوگیری از ابتلا به کروناست، اما یادتون باشه بعد از گذر از این بحران هم تقریبا تمام این توصیه‌ها برای جلوگیری از بیماری‌های روتینی مثل آنفلوانزا یا بیماری‌های مسری دیگه کاربردیه. درسته که ما اینجا تمرکزمون روی سفر و جابه‌جاییه، اما خیلی از مواردی که باید رعایت بشه تنها برای سفر نیست و میشه تعمیمش داد به زندگی روزمره.
علاوه بر این موضوع تو این اپیزود قراره در مورد یه موضوعی که کمتر تا حالا در موردش به طور جدی شنیدیم و همیشه هم سوژه خنده محافل گردشگری بوده صحبت کنیم: staycation
موسیقی
چطور در سفر کرونا نگیریم؟
سالار: قبل اینکه بریم سراغ داستان بهداشت تو سفر، بیاین اول یه مرور کنیم که این ویروس کرونا که بلای این روزهامون شده چی هست اصلا. همین اولش بگم که تمام این اطلاعاتی که در ادامه می‌گیم بر اساس وبسایت رسمی سازمان بهداشت جهانی تا این لحظه است و ممکنه بعضی از این جزئیات هر‌لحظه عوض بشه. اما کلیات داستان بعیده تغییر بکنه.
ویروس‌های کرونا یه خانواده از ویروس‌ها هستن که به اختصار بهشون CoV هم می‌گن. این خانواده از ویروس‌ها باعث بیماری‌های مختلفی می‌شن، از سرماخوردگی‌های عادی بگیرید تا بیماری‌های سهم‌گین‌تر. توی این سال‌ها ما چندتا از خواهر و برادرهای این ویروس جدید رو تجربه کردیم. شاید اسم سارس رو شنیده باشید که سال 2003 فراگیر شد یا مثلا مِرس که سندروم تنفسی خاورمیانه بود.
این ویروس‌ها ویژگی‌شون اینه که می‌تونن از حیوانات به انسان منتقل بشن. مثلا همون سارس که از یه حیوونی به نام civet یا زَباد منتقل شد یا مِرس که تو سال 2012 از شترهای عربستان.
اما این ویروس جدید که تازه سر و کلهاش پیدا شده با اینکه در مورد منشا‌‌اش حدس‌های زیادی زده میشه اما هنوز معلوم نیست که از کجا اومده. یک‌سری می‌گن از خفاش و یک‌سری می‌گن از یه نوع مورچه خوار. اما هنوز سازمان‌های جهانی تاییدش نکردن. احتمالا شنیدید که این ویروس اول از شهر ووهان چین شروع شد.
(صدای محمدجواد ظریف)
طبق معمول مقامات چینی یه رفتار آشنایی رو انجام دادن و تا چندین روز وجود اصلا چنین چیزی رو تکذیب کردن. اما وقتی دیدن قضیه جدیه کل شهر رو قرنطینه کردن. اما خب به‌خاطر قدرت بالای انتشار این ویروس، کم‌کم سر و کلهاش توی شهرهای دیگه و بعد هم تو کشورهای دیگه پیدا شد. خلاصه که الان به این دوستمون می‌گن 2019-novelCorona virus.
موسیقی
کیمیا: سوال اساسی اینه که این ویروس جدید چطور منتقل میشه؟ خبر خوب اینه که این ویروس هوابرد نیست. یعنی به طور مستقیم از طریق هوا منتقل نمیشه. تنها راه انتقال تماسه. حالا یا با فرد ناقل و یا با سطحی که ویروس روش قرار گرفته. هنوز هم مشخص نیست روی سطوح خارجی چقدر باقی می‌مونه. صحبت از چند ساعت تا حدود 9 روزه. درنتیجه بهداشت شخصی و عدم تماس با افراد ناقل می‌تونه از انتقال جلوگیری کنه.
یه چیزی که شاید بد نباشه با هم مرور کنیم اینه که ویروس‌ها با باکتری‌ها کاملا متفاوتن. ویروس‌ها رو بیشتر میشه انگل معرفی کرد. ویروس‌ها تمام رسالت‌شون اینه که خودشون رو برسونن به داخل سلول یه موجود زنده و بعد DNA یا RNA خودشون رو تکثیر کنن و کپی‌های زیادی از خودشون بسازن. اون‌ها موجودات زنده نیستن و فقط وقتی داخل سلول زنده قرار بگیرن فعال می‌شن. خیلی از ویروس‌ها تو بدن همه‌ی موجودات زنده هستن اما الزاما همه‌شون بیماری زا نیستن. شاید معروف‌ترین‌هاشون برای ما آنفلوانزا و HIV باشه. درنتیجه این رو هی با خودتون تکرار کنین که ویروس‌ها با باکتری‌ها فرق می‌کنن و آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های ناشی از باکتری‌ها هستن و تو مواردی مثل آنفلوانزا، ایدز یا همین ویروس کرونای جدید هیچ کاربردی ندارن.
موسیقی
علائم و نشانه‌های ویروس کرونا
سالار: اما نشونه‌های این بیماری چیه؟ نشونه‌های ابتلا بیشتر مربوط یه مشکلات تنفسیه. اولش بدن به صورت تب بالا واکنش نشون می‌ده، بعد سرفه‌های خشک و بعد هم تنگی نفس. تو بعضی از موارد خاص آب‌ریزش بینی هم بوده اما همیشگی نیست. بیش‌ترین نشونه همین تب و بعد کم شدن غلظت اکسیژن تو خونه که خب ممکنه به مرگ هم منجر بشه. اما یادتون باشه خیلی از این عوارض با بیماری‌های شایعی مثل سرماخوردگی یا آنفلوانزای عادی هم مشترکه و الزاما هرکی سرفه و عطسه کرد کرونا نداره. حتی واسه تشخیص قطعیش هم دو مرحله با کیت‌های مخصوص آزمایش می‌گیرن تا مطمئن بشن. خلاصه که تا چهارتا سرفه کردید یا یه‌کم تب داشتید زرتی پا نشید برید بیمارستان و هجوم ببرید به مرکز شیوع بیماری. می‌گن توی چین 41 درصد انتقال‌ها تو بیمارستان اتفاق افتاده. اگه نشونه‌هاتون بیشتر شد با یه پزشک مشورت کنید و بعد با اورژانس و مراکز درمانی تماس بگیرید تا ببینید چی‌کار باید بکنید. این مدت هم سعی کنید خودتون رو از خانواده و اطرافیان جدا کنید و به اصطلاح قرنطینه کنید.
بالاخره برای کرونا ماسک بزنیم یا نه؟
کیمیا: درمورد ماسک، سازمان بهداشت جهانی یا همون WHO به طور واضح می‌گه که ماسک برای جلوگیری از انتقال کاربردی نیست و فقط برای کسایی که مریض هستن یا علائمش رو دارن باید استفاده بشه. این افراد بهتره ماسک بزنن تا از گسترش بیشتر ویروس جلوگیری کنن. اما برای افراد سالم نه تنها کاربردی نیست که ممکنه ریسک تماس دست آلوده‌تون رو با دهان و بینی به واسطه‌ی تنظیم مکرر ماسک روی صورت افزایش بده. استفاده از ماسک هم خودش اصول داره، برای مثال تا زمانی که ماسک روی دهان‌تونه به هیچ وجه نباید لمسش کنید، باید با استفاده از بندها اون رو بزنید و بردارید و بلافاصله دست‌تون رو دوباره بشورید و ماسک رو بندازید دور.
موسیقی
این‌ها رو گفتیم تا شاید یک بار به زبان ساده بتونیم با این ویروس و ویژگی‌هاش آشنا بشیم. اما بیاید برگردیم سر موضوع اصلی خودمون یعنی سفر. با توجه به همه‌گیر شدن این قضیه و احتمال بالای انتقال با حضور توی جوامع و فضاهای عمومی، مهم‌ترین توصیه ای که میشه کرد اینه که تا جای ممکن این چند وقت سفر که نرید هیچ، از خونه‌تون هم خارج نشید تا موج همه‌گیری بخوابه. اما همه‌مون می‌دونیم که خیلی وقت‌ها سفرها یا جابه‌جایی‌ها ناگزیرن. درنتیجه در ادامه می‌خوایم درباره بهداشت در طول سفر به خصوص تو این روزها صحبت کنیم.
موسیقی
نکات بهداشتی در سفر
سالار: چه تو این زمان که بحث کرونا داغه و چه تو هر زمان دیگه‌ای، یکی از مهم‌ترین کارهایی که قبل از هر سفر و به‌خصوص سفرهای طولانی باید انجام بدید تقویت بدن‌تون و به خصوص سیستم دفاعی‌تونه. شما نمی‌دونید تو سفر چی در انتظارتونه درنتیجه بهتره به صورت عمومی بدن‌تون رو تقویت کنید.
اولین توصیه‌ای که میشه کرد اینه که قبل از سفر به هرجایی در مورد بیماری‌های شایع اون منطقه بخونید و به فکر اقدامات پیش‌گیرانه یا داروهای درمانی واسه اون بیماری باشید. مثلا باید بدونید که اسهال تو هند بی‌بروبرگرد میاد سراغ‌تون. پس بد نیست که دارو‌هاش همراه‌تون باشه. یا مثلا واسه سفر به بسیاری از کشورهای آفریقایی و آمریکایی باید واکسن تب زرد یا هپاتیت زده باشید. اصلا خیلی‌هاشون بدون گواهی این واکسن‌ها راه‌تون نمی‌دن. یا مثلا اگه دارید می‌رید آمازون یا پاناما بد نیست قرص مالاریا همراه‌تون باشه. یه لیستی هست که آدرسش رو می‌ذاریم توی توضیحات پادکست که وزارت بهداشت آمریکا به شهروندانش توصیه کرده برای سفر به هر کشوری چه موارد بهداشتی رو باید رعایت کنن. ما این لیست رو انتخاب کردیم چون مرجع فارسی براش پیدا نکردیم و دیدیم احتمالا آمریکا جزو کشورهاییه که سلامت شهروندانش واسش مهمه در نتیجه اطلاعاتش آپدیته.
موسیقی
کیمیا: یه چیزی که شاید خیلی عجیب به نظر بیاد اینه که یکی از مهم‌ترین نکات تو داشتن سیستم دفاعی قوی خواب کافیه. کم خوابیدن کم‌کم بدن رو ضعیف و مستعد بیماری می‌کنه. درنتیجه حتما قبل و در طی سفر حواستون به خواب‌تون باشه. قرار نیست چون اومدیم سفر خودمون رو خفه کنیم و بگیم حالا 10 روزه دیگه، اگه شبی سه ساعت بخوابیم هم اوکیه. ممکنه این نخوابیدن یهو چنان ضعیف و مریض‌تون کنه که کل سفر رو از دست بدید.
خوردن سبزیجات و ماست و خلاصه هرچیزی که به سلامت دستگاه گوارش‌تون کمک می‌کنه باعث میشه که دل و روده تون وضع بهتری داشته باشه. دیگه هم نگم که حواستون به شستن درست سبزیجات و همه چیزهایی که می‌خورید باشه.
قبل از سفر بد نیست که یه ریکاوری هم برای تامین ویتامین‌ها و املاح بدن‌تون انجام بدید. مصرف مکمل‌هایی مثل ویتامین “سی”، زینک، ویتامین‌های گروه “ب”و ویتامین “دی” می‌تونه به سلامت بدن‌تون کمک زیادی بکنه.
موسیقی
سالار: جدا از این‌ها سعی کنید که یه کیف کوچیک کمک‌های اولیه هم همراه‌تون باشه. لیستش رو خیلی جاها می‌تونید پیدا کنید. باند و چسب زخم و گاز استریل و این جور چیزها. یه مجموعه قرص هم همراه‌تون باشه بد نیست، اما حتما قبلش باید ممنوعیت‌های دارویی مقصد رو چک کنید. مثلا اگر با استامینوفن کدئین پاشید برید دوبی حساب‌تون با کرام الکاتبینه.
اماااا… یه موضوعی که خیلی راحت ممکنه از کنارش رد بشیم، چک آپ کامل دندون‌ها قبل از سفره. خود منی که اینجا نشستم و براتون رفته‌ام رو منبر ممکنه به هر دلیلی هر کدوم از این توصیه‌ها رو یادم بره که رفت و باعث شد به فنا برم.
تو همین سفر اخیرم به مالزی، روز دوم سفر به خاطر اینکه نرفته بودم قبلش دندون‌هام رو چک کنم، جرم دندون‌هام باعث شد تا لثه‌ام عفونت کنه و تمام دهانم ملتهب بشه. این عفونت منجر به این شد که تا تب و لرز شدید بکنم و بدنم واکنش نشون بده و تمام لبم تب‌خال بزنه و متورم بشه. به‌جز دو روز اول، دیگه نتونستم هیچ وعده غذایی رو با آرامش بخورم. با هر لقمه فریادم می رفت هوا و تمام دهنم درد می گرفت. و همین بی احتیاطی باعث شد تا سفری که کلی براش نقشه کشیده بودم رو نیمه کاره رها کنم و برگردم تا به درمانم برسم.
موسیقی
در طول سفر حواس‌مون به کدوم نکات بهداشتی باشه؟
کیمیا: اما حین سفر چی‌کار کنیم؟ اگر مجبور شدید که به سفر طولانی برید و پرواز کنید، یه‌سری توصیه‌های عمومی هست که بهتره رعایت کنید که خب به درد این روزهامون هم می‌خوره.
مهم‌ترین توصیه اینه که سعی کنید به طور عادی از آدم‌های اطرافتون حدود یک متر فاصله بگیرید. مخصوصا اگه نشانه‌های بیماری‌های تنفسی مثل عطسه یا سرفه دارن. خیلی ممکنه که این عطسه یا صرفه ربطی به بیماری نداشته باشه اما در هر‌حال بهتره احتیاط کرد. اگه خودتون این علائم رو دارید، باید سعی کنید که یا تو دستمال یکبار مصرف عطسه و سرفه کنید و بلافاصله بندازینش دور، یا اینکه دست‌تون رو خم کنید و توی فضای داخلی آرنج‌تون این کار رو بکنید تا اینکه تا جای ممکن از گسترش احتمالی ویروس تو هوا جلوگیری کنید. دست‌هاتون رو بلافاصله با آب و صابون بشورید یا با محلول‌های الکلی ضدعفونی کنید.
توی فرودگاه تا جای ممکن سعی کنید که با وسایل عمومی تماس نداشته باشید، اگر هم داشتید بلافاضله دست‌تون رو بشورید و ضدعفونی کنید. بد نیست از دستکش هم استفاده کنید و حواستون باشه که دست‌تون رو به صورت‌تون نزنید. فارع از این داستان کرونا، فرودگاه‌ها همیشه جزو آلوده‌ترین اماکن دنیان. چون تو یه لحظه هزاران نفر از کشورهای مختلف دنیا میان اونجا و کنار هم هستن. اگر بیماری مشخص و خاصی هم با خودشون نیارن، ممکنه فِلور میکروبی کشورشون با بدن ما نسازه و ما رو مریض کنه. خلاصه تا جایی که می‌تونید توی فرودگاه‌ها سعی کنید با سطوح تماس کمتری داشته باشید و دست‌هاتون رو مدام بشورید و ضدعفونی کنید.
سالار: این قضیه توی پرواز هم صادقه. تو پرواز هم بهتره مراقب خودتون باشید. نمی‌خوام بترسونمتون‌ها. من بارها و بارها خودم سوار هواپیماهای داغون داخلی و خارجی شدم و هیچ مشکلی هم برام پیش نیومده. اما خب این‌ها رو می‌گیم واسه احتیاط .
چطور بهداشت رو در سفر با هواپیما رعایت کنیم؟
خیلی جاهای هواپیما هست که عموما آلوده‌اند. دسته صندلی‌ها، دستشویی و خیلی جاهای دیگه. اما طبق یه تحقیق جالبی که درباره آلودگی در پرواز انجام شده بود، یکی از آلوده‌ترین جاهای هواپیما میز غذا‌ست. بد نیست که موقع غذا خوردن تا جای ممکن غذاتون با خود اون میز تماس نداشته باشه. سعی کنید وسایل‌تون رو هم روی اون میز نذارین. یا اینکه اگر مایع ضدعفونی دارید ازش استفاده کنید. این قضیه تو پروازهای درست و حسابی که شما سیستم سرگرمی دارید، برای صفحه نمایش و کنترل صفحه نمایش هم صادقه.
یه چیز جالبی می‌خوندم که توی یه تحقیقی دیده بودن که آدم‌هایی که کنار راهرو می‌شینن، به طور متوسط تو هر پرواز بیش از 60 بار به آدم‌های مختلف برخورد می‌کنن. یعنی مسافرهای دیگه و مهماندارها که هی رد می‌شن ممکنه یه تنه کوچولو بهشون بزنن که خب این می‌تونه باعث انتقال بیماری بشه. درنتیجه اگه تونستید موقع گرفتن بلیت صندلی کنار پنجره رو بگیرید برد کردید. البته به شرطی که هی نخواید بلند شید برید دستشویی.
کیمیا: اگه توی پرواز شک کردید که یکی از مسافرها کرونا داره، در وهله اول به این فکر کنید که الان، توی محیط محدود هواپیما وقت فرار نیست. تحقیقات نشون داده تو حالت عمومی، فقط 4 نفر چپ و راست و جلو عقب فرد ممکنه تحت تاثیر مستقیم انتقال بیماری قرار بگیرن اما در جریان باشید که طبق دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی، خدمه پرواز باید به دو ردیف جلوتر و عقب تر اون فرد فرم‌هایی بدن که اون افراد توش اظهار کنن که تو چندروز آینده کجاها هستن. قرار نیست الزاما قرنطینه‌تون کنن. این فقط برای اطمینانه که اگه خواستن بتونن باهاتون تماس بگیرن. سازمان بهداشت جهانی هم توصیه می‌کنه که خودتون برای 14 روز حواستون به خودتون باشه اگه تب کردید یا سرفه‌های خشک داشتید یا تنگی نفس بهتره که چک بشید.
خیال‌تون از بابت هوای توی کابین هواپیما و محیط‌های بسته راحت باشه. این ویروس از طریق هوا منتقل نمیشه. علاوه بر اینکه همه هواپیماها سیستم تهویه و پاکسازی هوای داخل کابین دارن.
طبیعتا این توصیه‌ها برای قطار و اتوبوس و تاکسی و هر وسیله حمل و نقل عمومی دیگه ای هم صادقه. دسته صندلی، میز و تخت و دستگیره کوپه قطار و این‌ها هم جزو نقاط آلوده هستن. و البته اگه خیلی خفنید و با کشتی‌های کروز سفر می‌کنید بهتره توی این دوران یه تجدید نظری بکنید. نه که ما حسودیمون بشه‌ها نه، واسه سلامت خودتون می‌گیم.
موسیقی
بایدها و نبایدهای بهداشتی در سفر کدومه؟
سالار: وقتی به مقصد رسیدید، چه هتل می‌رید چه هاستل باز بهتره یه‌سری نکات رو رعایت کنید. مخصوصا تو هاستل‌ها که ممکنه دست‌شویی‌ها با تناوب طولانی‌تری شسته بشن یا مثلا تو فضاهای عمومی یا همون کامِن‌روم‌ها (Common Room) بهتره ارتباطات‌تون رو کمی کنترل کنید.
با قلبی آکنده از اندوه باید بگم بهتره که در دو سه روز اول سفرتون غذاهای خیابونی نخورید و بذارید بدن‌تون به میکروب‌های مقصد و ادویه‌هاشون عادت کنه بعد. کلا سعی کنید غذاهایی رو بخورید که خوب پخته شده باشه. به‌خصوص گوشت‌های کبابی. حواستون به میوه‌ها هم باشه. میوه زیاد بخورید اما سعی کنید میوه‌هایی که پوست ندارن مثل توت فرنگی و سیب و این‌ها رو اول حسابی بشورید و بعد بخورید.
آب هم از اون چیزهاییه که خیلی باید مراقبش باشید. بهتره این رو به صورت یه قانون کلی در نظر بگیرید و در سفر آب لوله‌کشی جایی رو نخورید. اون آسیبی که با بطری‌های پلاستیکی به طبیعت می‌زنید رو می‌تونید توی خونه با کمتر مصرف کردن پلاستیک جبران کنید ولی در عوضش سلامت‌تون رو تضمین می‌کنید. البته که می‌تونید یه قمقمه هم ببرید و از بطری‌های بزرگ‌تر استفاده کنید و قمقمه‌تون رو هی پر کنید. اما در کل یادتون باشه که در سفر تا می‌تونید آب بنوشید. آب نوشیدن، هم به هیدراته بودن بدن‌تون کمک می‌کنه و هم به پالایش دستگاه گوارش‌تون.
کیمیا: اینم به این سلسله توصیه‌ها اضاقه کنم که قبل از سفرتون حتما یه بیمه مسافرتی معتبر بگیرین. قیمت این بیمه‌ها در مقابل سفرتون واقعا هیچه. اما خدای نکرده اگه اتفاقی براتون بیفته، معمولا هزینه‌های درمانی توی کشورهای دیگه بسیار بالاست و این بیمه می‌تونه کمک‌تون کنه. اگه نیاز به اقدامات درمانی داشتید، اول با نماینده بیمه تون تماس بگیرید تا بهتون بگه که تو اون مقصد به کدوم بیمارستان مراجعه کنید. اما اگه قضیه اورژانسی بود یا دسترسی بهشون نداشتید هم یادتون باشه که همه مدارک پرداختی و نسخه پزشک و نامه بیمارستان و خلاصه هرچیزی که می‌تونید رو نگه دارید و تو برگشت به اون شرکت بیمه ارائه کنید تا بتونید هزینه‌هاتون رو دریافت کنید.
موسیقی
فکر می‌کنم دیگه وقتشه واقعیت تلخ رو بپذیریم، البته که دیر هم شده. ویروس کرونا داره زندگی‌مون رو متحول می‌کنه. اعتراف می‌کنم که خودم چند روزه دارم تلاش می‌کنم که باور کنم که این بلایی که داره سرمون میاد واقعیه و کابوس نیست. بعد اینکه دوران انکار و خشم رو گذروندیم وقتشه که فکر کنیم تو این دوران چجوری باید دووم بیاریم و ازش عبور کنیم. واقعیت اینه که ما و خیلی از شما توانایی کشف واکسن این ویروس یا کنترل جهانی مبتلایان رو نداریم و تو این شرایط بحرانی تنها کاری که می‌تونیم بکنیم حفظ سلامت روحی و جسمی خودمونه.
بخش سلامت جسمانی رو براتون مفصل توضیح دادیم. اما می‌خوام یه قدم بریم جلو و در مورد سلامت روحی صحبت کنیم.
Staycation یا گردشگری از توی خونه‌هامون شروع میشه!
فرض کنیم اوضاع جوری بشه که مجبور باشیم کل شبانه روز یا مثلا 80 درصدش رو تو خونه بمونیم. خوب شاید روزهای اول کلی کار برای انجام دادن و سرگرم کردن خودمون داشته باشیم، اما بعد چند روز با یه کرختی عجیبی مواجه می‌شیم. احتمالا اگه حواس‌مون به خودمون نباشه صبح تا شب گوشی دست‌مونه و داریم توییتر و اینستاگرام و خبرگزاری‌ها رو چک می‌کنیم و ثانیه به ثانیه استرس‌مون بیشتر میشه.
ما آدم‌های اهل سفر عادت داریم همه چی رو به دید سفر نگاه می‌کنیم و برای اینکه بتونیم راه حلی برای این شرایط پیدا کنیم رفتیم سراغ مفهوم staycation و سعی کردیم از نکاتش ایده بگیریم و با تغییر فرمش با توجه به شرایط کنونی به یه دستورالعمل برسیم.
این توضیح هم بدم که هر چی گشتیم معادل فارسی مناسبی که مفهوم رو به درستی منتقل کنه پیدا نکردیم، پس ترجیح دادیم برای اینکه تحریفی به وجود نیاد از همون کلمه انگلیسی استقاده کنیم.
سالار: خب بیاین اول در مورد خود staycation صحبت کنیم و ببینیم اصلا داستانش چیه و از کجا شروع شده.
واژه staycation یه جورایی میشه گفت تغییر شکل یافته‌ی واژه vacation به معنای تعطیلاته. Vacation همیشه تداعی کننده اینه که یه گروه یا یه نفر کوله و چمدون‌شون رو بر می‌دارن و می‌رن سفر. تصویری که تو فیلم‌ها دیدیم اینه که آخر هفته‌ها خانواده‌ها دست بچه‌ها‌شونو می‌گیرن و می‌رن vacation و سکانس بعدی یه کلبه لب آبه و باربیکیو و ادامه ماجرا که معمولا سانسور میشه.
اما اتفاقات دنیا باعث شد که تعریف جدیدی واسه گذروندن تعطیلات به وجود بیاد، واژه ای به اسم staycation یا holistay. .
داستان چیه؟ داستان اینه که “گردشگری از خونه‌ی ما شروع میشه”
کمتر کسی هست که به این جمله‌ای که تقریبا یک سال پیش ترند شبکه‌های اجتماعی و نقل محافل‌مون شد نخندیده باشه ولی واقعیت اینه که این داستان به عنوان یک مفهوم جدید در دنیای امروزی استفاده میشه و در دنیا شناخته شده است.
کیمیا: اولین بار این واژه تو سال 2003 توی آمریکا توی یک مقاله استفاده شد. اما به طور رسمی می‌تونیم تولد این واژه رو سال 2005 که یک شوی تلویزیونی تو همون آمریکا ازش استفاده کرد و عموم مردم رو باهاش آشنا کرد بدونیم. این مفهوم خیلی جدی گرفته نمی‌شد تا بحرانهای مالی سال 2008 آمریکا و مشکلات اقتصادی سال 2009 اروپا و انگلستان.
داستان این‌جوری شد که بحران مالی و اقتصادی انقدر شدید شد که مردم درآمد چندانی نداشتن و توانایی خارج شدن از شهر و پرداخت پول اقامت و هزینه‌های سفر رو نداشتن و به همین دلیل مفهوم staycation به دادشون رسید تا تو وضعیت سخت اقتصادی بتونن به لحاظ روحی دووم بیارن. Staycation می‌گه لازم نیست برای سفر کردن حتما یه مسافت خیلی طولانی رو طی کنید، کافیه شرایط رو جوری تغییر بدید که به لحاظ ذهنی و روحی این سیگنال به مغز مخابره بشه که اوضاع خوبه. حالا فایده این سیگنال چیه؟
واقعیت اینه که وقتی حال ما خوبه و ما لبخند می‌زنیم شبیه اینه که داریم به مغزمون جایزه می‌دیم و نتیجه اش اینه که تو مغزمون دوپامین، اندروفین و سروتونین ترشح میشه.
خیلی خلاصه بخوام بگم تمام این تلاش‌ها برای اینه که مغزمون یه این باور برسه که حال روحی‌مون خوبه و اوضاع جسمانی‌مون تحت کنترل باشه تا بتونیم برای غلبه بر مشکلات خارجی یه راه‌کار پیدا کنیم چون همون‌جوری که می‌دونید فشار روانی منجر به کاهش ایمنی بدن میشه و دیگه لازم نیست بگم با وجود کرونا چه تبعاتی خواهد داشت.
تو مفهوم staycation تمام تمرکز بر روی اینه که سعی کنید تو بازه زمانی مشخصی از روتین زندگی خارج بشید. روتین زندگی باعث تخلیه آدرنالین نمیشه، پس باید تغییراتی توی این روتین به وجود بیاریم . عوارض عدم ترشح آدرنالین رو دیگه گوگل کنید که پادکست‌مون بیشتر از این علمی نشه.
موسیقی
توی مفهوم staycation توصیه اینه که برای خودتون تاریخ تعطیلات رو مشخص کنید، از رئیس‌تون مرخصی بگیرید و یه همه ایمیل بزنید که مثلا توی اون سه روز در دسترس نیستید، شروع کنید با دوستان و خانواده و با کسایی که می‌خواین زمان بگذرونید برای اون سه روز برنامه ریزی کنید، لیست علاقمندی‌هایی که دوست دارید تو سفر تجربه کنید رو بنویسید و سعی کنید مشابهش رو تو محیط اطرافتون پیدا کنید، قطعا کلی موزه و پارک و جاذبه‌های مختلف همین بیخ گوش‌تون یا یه کوچولو اون‌ورتر از شهر و روستاتون وجود داره که تا حالا ندیدید. توی این مفهوم مهم‌ترین نکته انتقال اون حس سفر به اون چند روزه، مثلا تو اپیزود قبلی من براتون یه مثال زدم، گفتم وقتی تو ترافیک تهران می‌مونم حتی اگه عجله هم نداشته باشم خیلی کلافه می‌شم، اما اگه مثلا برم شیراز تو ترافیک بمونم شروع می‌کنم ساختمون‌ها و زندگی مردم رو نگاه می‌کنم. مطمئنم خیلی کم شده که به دید توریست به کوچه پس‌کوچه‌های شهرمون نگاه کنیم. یه مثال دیگه بزنم، دو هفته پیش که برف اومدش تهران حوالی ساعت دو صبح به سرمون زد که خب بریم پیاده‌روی اطراف خونمون. واقعا هنوزم باورم نمیشه که انقدر خونه‌ها و چیزهای عجیب و متفاوت تو کوچه‌های اطراف وجود داشته و من چندین بار در روز از جلوش رد می‌شدم و هیچ کدوم‌شون رو نمی‌دیدم.
موسیقی
سالار: یه نکته دیگه اینه که اگه واقعا بری سفر کلی هزینه ات میشه اما اگه سه روز قراره به سبک staycation در سفر باشی، هزینه جابه‌جایی چندانی نداری، اقامتت تو خونه خودته، در‌نتجه کلی از هزینه‌هات رو کم کردی، اما نکته‌ای که هست اینه که واسه‌ی سفرت و حال خوبت باید خرج کنی دیگه، پس مثلا می‌تونی یه شب از گرون‌ترین رستورانی که تو زندگی روزمرت هیچ‌وقت ازش غذا سفارش نمی‌دی غذا بگیری، یا بری اون اسپا و ماساژی که همیشه حساب می‌کردی ای بابا این‌همه کار کنم پول‌هام رو خرج همچین چیزی کنم که چی بشه، و لذت ببری. کلا staycationمی‌خواد بگه سعی‌کن تا حدی که می‌تونی به راحتی وقت‌هایی که تو سفری پول خرج کنی و دیگه این چند روز برای هر یک قرونت دودوتا چهارتا نکنی.
از نکات دیگه اینه که فضای خونه رو به چیزی که تو سفر بهمون حال خوب می‌ده تغییر بدیم، مثلا چیزی که خیلی اوقات تو هتل‌ها حس لذت به آدم می‌ده ترکیب اون چند تا بالش نرم و ملحفه‌های سفیده که میشه تو خونه شبیه سازیش کرد.
کیمیا: خلاصه که داستان staycation یه لیست بلند بالا از نکاتی داره که با رعایت کردنش میشه تو شرایط بحرانی هم‌چنان از زندگی لذت برد. اما خب همون‌جوری که متوجه شدید بخش زیادی از این توصیه‌ها مربوط میشه به شرایطی که زندگی اجتماعی به صورت روتین ادامه داره و به راحتی می‌تونید به پارک سر کوچه و موزه مرکز شهر سر بزنید، این توضیحات رو دادیم که با این مفهوم به صورت جهانی آشنا بشید و حالا بیایم ازش الگوبرداری کنیم و برسیم به اون بخش گردشگری تو خونه برای روزهایی مثل الان که تقریبا تو وضعیت قرنطینه ایم.
قبل اینکه راه‌کارها رو بگیم باید بگیم که خیلی از این راه‌کارها تو نگاه اول شبیه شعاره و ممکنه این حس بهتون دست بده که ای بابا کی حال داره که این کارها رو بکنه و باید بگم که دقیقا منم تو تیم شمام. اما تصمیمم اینه که گوش خودم رو بکشم و به این نکات پای‌بند باشم، چون می‌دونم اگر وارد سیکل معیوب تنبلی بشم خارج شدن از افسردگی و حال بد ناشی از اون به مراتب انرژی بیش‌تری ازم می‌گیره.
می‌دونم خیلی نگاه خوش‌بینانه‌ایه ولی بهتره خودمون رو راضی کنیم که کلی کار عقب مونده داشتیم، با کلی چیزهایی که قرار بوده یاد بگیریم و همیشه می‌گفتیم ای‌کاش می‌شد زندگی رو تعطیل کرد و به این کارها رسید.
خوب حالا که کار و زندگی تعطیل شده و امیدواریم که با خونه موندن از کرونا جون سالم به در ببریم، بفرمایید این گوی و این میدان.
این مدت نامعلومی که باید خونه بمونیم قراره به کلی کار برسیم تا حس مفید بودن کنیم و همون داستان سیگنال خوشحالی به مغز و ادامه‌ی ماجرا.
چطور خونه رو برای Staycation آماده‌سازی کنیم؟
سالار: اول از همه حواستون باشه که این خونه ای که باید مدتی توش بمونید قراره بهتون حس خوب بده، پس تو این مدت حواستون علاوه بر تمیزی به ظاهر خونه‌تون هم باشه، دکور خونه رو چند روز یه بار عوض کنید، ملافه‌های رنگ و وارنگ استفاده کنید، اون ظرف‌ها که گذاشتید کنار واسه مهمون‌هاتون،اون‌ها رو بیارید تو کار و واسه خودتون تنوع ایجاد کنید. همین کار رو با لباس‌های مهمونی‌تون که حالت عادی استفاده نمی‌کنید هم انجام بدید، به نظر ممکنه مسخره بیاد اما یادتون باشه قراره هر‌جور شده روحیه خودمون رو بالا نگه داریم.
موسیقی
کیمیا: مهم‌ترین نکته تو این شرایط اینه که خودمون رو ملزم کنیم که به یک زمان‌بندی پای‌بند باشیم، مدام نسبت به رفتارهامون هوشیار باشیم و حواس‌مون باشه که زمان از دست‌مون در نره.
برای اینکه زمان از دست‌مون در نره مهم‌ترین مسئله‌ای که باید کنترل کنیم، حجم و زمان حضور تو شبکه‌های اجتماعی و خبرگزاری‌هاست. قبول کنید که این شبکه‌های اجتماعی کلا شده بلای جونمون. خصوصا این چند وقت اخیر که هر وقت گوشی رو برمی‌داریم کلی اخبار تلخ حجوم میاره سمت‌مون، اخباری که کنترلی روشون نداریم و فقط باعث میشه که استرس زیادی بهمون منتقل بشه. پس تو اولین مرحله برای خودمون محدودیت بذاریم که مثلا در روز دو ساعت تو شبکه‌های اجتماعی می‌چرخیم، تقسیمش هم می‌کنیم به چهارتا نیم ساعت تو ساعت‌های مشخص یا بعد یه سری کارها به عنوان پاداش.
تکلیف‌مون رو که با یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌ها که حل کردیم یه لیست از کارهایی که باعث خوب شدن حال‌مون و کارهای عقب مونده ای که تو خونه می‌تونیم انجام بدیم و البته کارهایی که به واسطه شغل‌مون می‌تونیم به صورت دور کاری انجام بدیم درست کنیم و شروع کنیم به برنامه‌ریزی.
سالار: اگه انقدر خوش‌بخت هستیم که هم‌چنان بخشی از زمان‌مون رو می‌تونیم به دورکاری اختصاص بدیم، تو زمانبندیمون ساعتش رو مشخص کنیم. از مزایای دورکاری اینه که دیگه مجبور نیستی هشت صبح با چشم‌های بسته کار کنی و می‌تونی ساعت دو تا پنج صبح کار کنی مثلا. البته که کسایی که تجربه ش رو داشتند می‌دونن که سخت‌ترین قسمت ماجرا اینه که خیلی سخته که خودت رو مجبور کنی که تو خونه تو حالی‌که اون تخت داره بهت چشمک می‌زنه یا تلویزیون داره باهات بای بای می‌کنه کار کنی. پس بهتره که ساعتش رو با خودت با توجه به محدودیت‌های کاری و شخصیتت به طور ثابت مشخص کنی و مثلا بگی هر روز ساعت 12 تا پنج بعد از ظهر می‌خوام کار کنم.
بخش دیگه از زمان‌مون می‌تونه اختصاص پیدا کنه به کتاب‌ها، فیلم‌ها، سریال‌ها و البته پادکست‌ها. می‌تونیم تو برنامه‌ی خودمون بنویسیم که مثلا ظهرها وقتی دارم با کامپیوتر کار می‌کنم، یا وقت شستن ظرف‌ها پادکست گوش می‌دم و مثلا یک شب در میون ساعت ده تا 12 فیلم یا سریال می‌بینم و روزانه انقدر صقحه کتاب می‌خونم.
بهتره که حتی برای هر کدوم از این کارها هم واسه خودمون هدف بذاریم. به جای اینکه همین‌جوری بگیم خب حالا یه فیلمی ببینیم، بریم سراغ یه دسته‌بندی خاص و مثلا بگیم که می‌خوام تو این دوران فیلم‌های نولان رو ببینم یا یه‌سری کتاب در مورد فلان موضوع بخونم. خلاصه که یه جوری برنامه ریزی کنیم که بعد از قرنطینه در مورد یه چهارتا موضوع جدید بتونیم صحبت کنیم.
کیمیا: علاوه بر همه‌ی این‌ها، من می‌خوام برای خودم چندتا برنامه سفر هم بنویسم.
تاکید می‌کنم، برنامه‌ی سفر. در مورد شهر یا کشوری که آرزومه سفر کنم بیشتر بخونم و شروع به طراحی مسیر کنم براش. چیزی که بدیهیه اینه که خب بالاخره که یه روز به این‌جاها سفر می‌کنم، پس علی الحساب می‌خوام با رویای سفر بهش کیفیت زندگیم رو بهتر کنم.
داستان staycation و سفارش دادن غذای ویژه رو یادتونه، خوب تو این شرایط شاید بهتر باشه از بیرون غدا نگیریم، اما می‌تونیم حالا که بیشتر وقت داریم به جای غذاهای حاضری و سرهم بندی شده کلی ویدیو تو یوتیوب ببینیم و غذاهای هیجان انگیز برای خودمون درست کنیم.
یه چیز دیگه هم اینکه، حالا که قراره از خونه بیرون نریم باید حواس‌مون به سلامتی‌مون بیشتر از قبل باشه. کلی اپلیکیشن ورزشی هست که می‌تونیم باهاش تو خونه ورزش کنیم و هم به جسم‌مون برسیم و هم روح‌مون .
موسیقی
و پیشنهاد آخرم اینه که حتما یه روتین جدید به زندگی‌تون اضافه کنید. سازی که گوشه خونه داره خاک می‌خوره رو بردارید، یه دفتر نقاشی و چهارتا دونه مداد پیدا کنید،یا یه نرم افزار جدید یا هر چیزی که خوشحال‌تون می‌کنه رو می‌تونید از کلی وبسایت یه صورت آنلاین باد بگیرید. علاوه بر همه‌ی این کارها متخصص‌ها توصیه اکید می‌کنن که سعی کنید ارتباط‌تون رو با خانواده و دوستان و عزیزانتون رو قطع نکنید،گوشی رو بردارید و بیشتر از قبل که ممکن بود اون‌ها رو حضوری ببینید، بهشون زنگ بزنید. تماس تصویری بگیرید و سعی کنید اون دل‌گرمی که از حضور آدم‌ها می‌گرفتید رو از راه دور هم دریافت کنید.
موسیقی
سالار: بذارین روراست بهتون بگم که اگه کسی خیلی از این کارها رو در شرایط عادی بهمون توصیه می‌کرد، یه لبخند می‌زدیم و می‌گفتیم باشه حالا، و ممکن بود به نظرمون مسخره یا خیلی ایده‌آلیستی بیاد. اما دقت کنیم که الان به هیچ‌وجه در شرایط عادی نیستیم. تمام هدف ما از این پادکست این بود که درباره‌ی تجربیات‌مون توی سفر حرف بزنیم.
حالا که شرایط‌مون جوریه که بهتره چند وقتی سفر نکنیم، گفتیم بیایم پیشنهاداتی رو که برای بهتر شدن حال خودمون پیدا کردیم رو باهاتون به اشتراک بذاریم، تا بتونیم کنار هم‌دیگه از این بحران عبور کنیم ویادمون نره که ما همه با هم هستیم.
پیاده‌سازی متن: فائزه میربابا
